«Η κυβερνηση δεν μπορει να ειναι παντου»
-Καταρχάς πως προέκυψε η ανάγκη για ένα συνέδριο αφιερωμένο στην τοπική αυτοδιοίκηση, στις τοπικές αρχές της Κύπρου;
Από το 2015 ως Oxygono διοργανώναμε συζητήσεις σε όλες τις πόλεις της Κύπρου (https://oxygono.org/2040-series/). Η σειρά ονομαζόταν «2040» και αφορούσε στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός μακροπρόθεσμου πλάνου για τις τέσσερις πόλεις της Κύπρου που να υποστηρίζεται από το σύνολο των πολιτών. Σε κάθε πόλη η σειρά υποστηριζόταν από τις τοπικές αρχές και διάφορους οργανισμούς. Πέρσι έγινε για πρώτη φορά συζήτηση και για τις αγροτικές περιοχές.
Αποκτώντας την εμπειρία των συζητήσεων σε κάθε περιοχή της Κύπρου αυτά τα χρόνια και λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη σημασία των τοπικών αρχών τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς, αποφασίσαμε να ενώσουμε τις κατά τόπους συζητήσεις σε ένα μεγάλο συνέδριο, αποκλειστικά αφιερωμένο στην τοπική αυτοδιοίκηση. Σε συνάρτηση με το άλλο μεγάλο μας συνέδριο, το Cyprus Forum, αποφασίσαμε να το ονομάσουμε Cyprus Forum Cities (http://cities2023.cyprusforum.cy/).
Η ιδέα αντιμετωπίστηκε θετικά από τον Δήμο Λεμεσού που συμμετέχει που συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Αποστολή: «100 κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις μέχρι το 2030» αλλά και από το ΤΕΠΑΚ, οι οποίοι θα είναι συνδιοργανωτές. Το Cyprus Forum Cities θα διεξαχθεί για πρώτη φορά στις 7 και 8 Απριλίου 2023 στη Λεμεσό και φιλοδοξεί να γίνει ένα ετήσιο συνέδριο αφιερωμένο στα θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης της Κύπρου και όχι μόνο να και να γίνει με το πέρασμα των χρόνων κοινός τόπος συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων για τις προκλήσεις της Περιφερειακής Ανάπτυξης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αντίστοιχα συνέδρια υπάρχουν και σε άλλες χώρες όπως για παράδειγμα το Olympia Forum στην Ελλάδα, τα οποία αποτελούν για εμάς πρότυπα.
-Από την εμπειρία που έχετε αποκομίσει από το Cyprus Forum, ποιος είναι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση πολιτικών ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας;
Πιστεύω ότι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κύπρο αυξάνεται αλλά έχει ακόμη πολλά περιθώρια αν συγκρίνουμε με άλλες χώρες. Επίσης, υπάρχουν δήμοι και κοινότητες που είναι πολύ πιο δραστήριοι από άλλους. Αντίστοιχα, ούτε οι πολίτες έχουν κατανοήσει τις δυνατότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης για να καταστούν οι πόλεις και οι κοινότητες τους πιο βιώσιμες και άρα να ασκήσουν την κατάλληλη θετική πίεση στους τοπικούς αξιωματούχους. Σκοπός του συνεδρίου είναι να συμβάλει στην περαιτέρω αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης και ταυτόχρονα να φέρει καλές πρακτικές στην Κύπρο από το εξωτερικό.
-Ποιες θεματικές θα καλύψει το συνέδριο;
Στις 7 Απριλίου θα φιλοξενήσουμε τον Patrick Child, Διευθυντή του EU Missions Office της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Απόστολο Τζιτζικώστα, Αντιπρόεδρο της Επιτροπής των Περιφερειών και τον Harald Sonderegger, Αντιπρόεδρο του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Έχουν επίσης προσκληθεί όλοι οι δήμαρχοι, σχετικοί υπουργοί και άλλοι παράγοντες, για μια κλειστή συζήτηση επί διαφόρων ζητημάτων.
Στις 8 Απριλίου θα έχουμε συζητήσεις για θέματα βιώσιμης κινητικότητας κυρίως σχετικά με τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) στις πέντε επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου, θέματα κυκλικής οικονομίας, ενέργειας και περιβάλλοντος όπου θα συζητηθεί το Σύμφωνο των Δημάρχων, θέματα θαλάσσιας ανάπτυξης όπου θα γίνει συζήτηση για τις μαρίνες του νησιού, θέματα εκπαίδευσης και πιο συγκεκριμένα πώς μπορούν τα πανεπιστήμια να αναβαθμίσουν μία πόλη και τέλος θέματα βιώσιμου τουρισμού.
Θα υπάρξει επίσης συζήτηση σχετικά με την επικείμενη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και σχετικά με θέματα διαφάνειας των τοπικών αρχών.
-Τι μας διδάσκει η ευρωπαϊκή εμπειρία για το ρόλο των τοπικών αρχών στην καθημερινότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων;
Πόλεις στην κεντρική και δυτική Ευρώπη που πήραν σοβαρά τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης τη δεκαετία του 90’ και έκαναν πλάνα βιώσιμης ανάπτυξης για τις πόλεις τους, είναι τώρα εξελιγμένες πόλεις που παρέχουν καλής ποιότητας ζωή στους πολίτες τους. Πρέπει να κάνουμε και εμείς το ίδιο. Να υπάρξει δηλαδή σχεδιασμός αλλά και υλοποίηση με σύμπραξη της κυβέρνησης, των τοπικών αρχών, των επιχειρήσεων και των πολιτών.
-Η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα. Αυτό φέρνει την κυβέρνηση κοντά στη διαχείριση σχεδόν όλων των προβλημάτων. Μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική διάκριση μεταξύ κεντρικής εξουσίας και τοπικών αρχών;
Μπορεί να είμαστε μικρή χώρα αλλά έχουμε τέσσερα αστικά κέντρα υπολογίσιμου μεγέθους και αρκετές σημαντικές κοινότητες. Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να είναι παντού και ούτε πρέπει να είναι καθώς δεν μπορεί να γνωρίζει τις ιδιαιτερότητες της κάθε πόλης και κοινότητας. Κατά τη γνώμη μου οι δήμοι και οι κοινότητες πρέπει, σε συνεργασία με την κεντρική κυβέρνηση, να αναλάβουν ακόμη μεγαλύτερες πρωτοβουλίες σε θέματα που είναι κάτω από τις εξουσίες τους, να είναι πιο απαιτητικοί, να έχουν πλάνο και συνήθως ταυτόχρονα έρχεται και η περαιτέρω κυβερνητική στήριξη. Το Cyprus Forum Cities θέλει ανάμεσα σε άλλα να συμβάλει στο να κατανοήσουν οι διάφοροι παίχτες τους ρόλους του καθενός.
Πηγή: 26 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023 ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ